بازشناخت تطبیقی پدیدارشناسی دینی و هرمنوتیک میرچا الیاده در عرفانیّات تمهیدات عینالقضات همدانی
Authors
Abstract:
میرچا الیاده، در جایگاه پدیدارشناس و اسطورهپژوه دینی، با تأکید بر تأویل دینی - تاریخی، هرمنوتیک را بهترین شیوه برای کشف معانی و تأویل پیامهای پنهان اساطیر، نمادها و آیینها میداند. یکی از وجوه بررسیشدۀ او در پیوند با آیین شمنها، جنبۀ عرفانی آن است. در این پژوهش تلاش شده است باتوجّه به دیدگاههای تکثّرگرایانۀ میرچا الیاده در اسطورهشناسی، پدیدارشناسی دینی، مطالعۀ دینی مبتنی بر هرمنوتیک، باور به دین بهمثابة تجربة امر قدسی، زمان و مکان قدسی واسطوره بهمنزلۀ روایتکنندة تاریخ قدسی، با نگاهی تطبیقی، به بررسی عرفانیّات تمهیداتعینالقضات همدانی بپردازد و ازاینرو، نگرشهای الیاده، صرفاً بهمثابة رهیافتی در تحلیل نگرههای عرفانی عینالقضات استفاده میشود. تمهیداتعینالقضات همدانی ازجمله متون ارزشمند عرفانی است که در آن، هدف غایی، رسیدن به مرتبة انسان مذهبی/ کامل و دستیافتن به زمان و امر قدسی است که در قالب کرامت رخ مینماید. درحقیقت انسان در ازل صاحب زمان قدسی بوده است؛ امّا در فرایند دنیوی، این مفهوم را از دست داده و به انسان تاریخی تبدیل شده است. نگارندگان با کاربرد چارچوب فکری الیاده در شواهد مستخرج از کتاب تمهیدات، بر این باورند که ﺑﺴﻴﺎری از اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎی اﺳﻄﻮرهای، رﻳﺸﻪ در اﻋﺼﺎری ﺑﺴﻴﺎر دور و ﻋﺎداﺗﻲ ﺑﺲ ﻛﻬﻦ دارﻧﺪ ﻛﻪ در ﮔﺬر ﻫﺰارهﻫﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞداده و ﻛﺎرﻛﺮدی دگرﮔﻮنه ﻳﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ؛ اﻣّﺎ ﻫﻨﻮز ﻣﻮﺟﻮدﻳّﺖ ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻛﺮدهاند و ﺑﺎ ﺗﻮﺟّﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﺪّس و ﺿﺮورتﺷﺎن، ﺗﻜﺮار میشوند. در این اثر، علاوه بر شرح چگونگی آفرینش جهان هستی و انسان و نیز چرایی آفرینش و اهداف آن، روایتهای ناب و تجربههای عرفانی فراوانی آمده است. دراین مقاله کوشیده میشود به تحلیل تمهیدات عینالقضات همدانی از دریچة پدیدارشناسی دینی و هرمنوتیک و با نگاهی تطبیقی در حوزههای عرفان، فلسفه و دینپژوهی پرداخته شود.
similar resources
پدیدارشناسی دین و هرمنوتیک نزد میرچا الیاده
میرچا الیاده بهعنوان یک متفکر اثرگذار در حوزهی مطالعات ادیان شناخته میشود. او در مواجهه با ادیان میکوشد روش متفاوتی را پی افکند. در این مقاله درپی آنیم که رویکرد الیاده به دین را بررسی نموده، اشکالات او به روشهای دیگر مطالعهی ادیان را تحلیل کنیم. ازنظر الیاده، توجه به تاریخ ادیان، در کنار بهرهگیری از پدیدارشناسی دین و هرمنوتیک، نگاهی دگرگونه به مناسک و آموزههای دینی را موجب میشود. ل...
full textمیرچا الیاده و انسان شناسی
این نوشتار آرای میرچا الیاده درباره انسان را بررسی میکند. الیاده که با روش هرمنوتیک تاریخی - دینی به کشف معانی و تأویل پیامهای پنهان اسطورهها، آیینها و نُمادها میپردازد پرسش از وضعیت انسان را پرسشی راستین و اساسی می...
full textدین از نگاه میرچا الیاده
در این مقاله ابتدا به روش پدیدارشناسی الیاده و تقابل آن با روشهای تحویلگرا اشاره میشود. در ادامه برای تبیین پدیدهی دین در اندیشهی الیاده، به مفهوم کلیدی امر مقدس در اندیشهی مردمان اولیه (دینداران) پرداخته میشود؛ در این زمینه به اهمیت مفاهیم مکان و زمان مقدس در فرهنگ مردمان اولیه پرداخته میشود و بیان میشود که انسان دیندار با باورمند شدن به مکان مقدس، در واقع به تقلید از کار خدایان، جهان...
full textدین از نگاه میرچا الیاده
در این مقاله ابتدا به روش پدیدارشناسی الیاده و تقابل آن با روش های تحویل گرا اشاره می شود. در ادامه برای تبیین پدیده ی دین در اندیشه ی الیاده، به مفهوم کلیدی امر مقدس در اندیشه ی مردمان اولیه (دینداران) پرداخته می شود؛ در این زمینه به اهمیت مفاهیم مکان و زمان مقدس در فرهنگ مردمان اولیه پرداخته می شود و بیان می شود که انسان دیندار با باورمند شدن به مکان مقدس، در واقع به تقلید از کار خدایان، جهان...
full textدین و تجربة امر قدسی از نگاه میرچا الیاده
میرچا الیاده (1907-1986م) یکی از مهمترین دین پژوهان و سرشناسترین محققان در زمینة اسطورهشناسی و نمادگرایی است. وی مجموعه آثار بدیعی پیرامون موضوعات دینی در زمینههایی چون یوگا و آیینهای شمنی، و ریختشناسی و الگوهای عام تجربة دینی پدید آورد. افزون بر این، الیاده نظراتی دربارة امر مقدس و کارکرد خاص دین دارد. به باور او، کار خاص دین و شعائر دینی چیزی جز افزایش مواجهة آدمی با امر قدسی نیست. عملک...
full textدین و اسطوره: بررسی فلسفی نظریه میرچا الیاده پیرامون اسطوره
یکی از متخصصان برجسته در حوزۀ تاریخ ادیان میرچا الیاده است، که در دهه های اخیر درفرانسه و امریکا زندگی کرد . از آثار وی در می یابیم که اسطوره همیشه گزارشی از آفرینشاست و از چگونگی آفرینش و تکامل هستی سخن می گوید . هر چند اسطوره از نگاهاسطوره شناسان کارکردهای متعددی دارد، امّا مطابق نظر الیاده، اسطوره مبتنی برهستی شناسی است و تنها از حقایق، از اموری که واقعاً حادث شده اند و از اموری که کاملاًتجلّی ی...
full textMy Resources
Journal title
volume 11 issue 23
pages 1- 18
publication date 2020-05-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023